Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Εξαρτημένη Παρέμβαση Πολιτικού


Σε μια προσπάθεια να κρατήσουμε την  πολιτική μας αξιοπρέπεια και εξαιτίας του συνεχούς εκφυλισμού ορισμένων εννοιών (πολιτική, δημοκρατία κ.α.) αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε την παρακάτω κίνηση ως Εξαρτημένη Παρέμβαση Πολιτικού. Εξαρτημένη από προκείμενα ερεθίσματα, σκέψεις, αξιολογικές ιεραρχήσεις, κοινωνικές συνθήκες και λοιπές πολιτικές και μη επιρροές. Για τους παραπάνω λόγους η κίνηση  αποτελεί μία κριτική τοποθέτηση επί του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την, κατά τη γνώμη μας, ορθότερη στάση των φοιτητών απέναντί του.

Μ. Βρετάνια  Αρχές δεκαετίας  1980

«…Πρόκειται για την αρχή της επικράτησης του πολιτικο-οικονομικού αλλά και ιδεολογικού φαινόμενου που έχει μείνει γνωστό ως νεοφιλελευθερισμός ή οικονομικός φιλελευθερισμός. Πώς αφορά αυτό την κατάσταση των θεωρητικών κοινωνικών επιστημών; Ένας από τους πρώτους στόχους της θατσερικής κυβέρνησης, τουλάχιστον στον επιστημονικό – ακαδημαϊκό χώρο, ήταν οι κοινωνικές επιστήμες, ιδίως οι πιο θεωρητικοί κλάδοι τους. Αντιμετωπίστηκαν ως πολυτελής ενασχόληση, άχρηστη  για την οικονομία και την «αγορά», και ταυτόχρονα ως πεδίο υπόθαλψης «επικίνδυνων» ανατρεπτικών ιδεών. Οι συνακόλουθες περικοπές στον τομέα της κοινωνικό- επιστημονικής έρευνας και παιδείας εκείνα τα χρόνια ήταν σοβαρές και έγιναν  άμεσα αισθητές.(…)»

Δοξιάδης, Κ., προλογικό σημείωμα στο : Hirst, P. & Woolley, P. (2009). Κοινωνικές σχέσεις και ανθρώπινες ιδιότητες. Αθήνα : Πλέθρον.

Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ

Στο άρθρο 3 δεν υφίσταται καμία αναφορά στην έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου, κίνηση η οποία εντάσσεται σε μία γενικότερη πολιτική περιστολής συλλογικών δημοκρατικών πολιτικών δράσεων και δικαιωμάτων, περιστολή που αποτυπώνεται και από την ένταση της κυβερνητικής αυθαιρεσίας, τη στιγμή που δημιουργούνται οι συνθήκες για αναζωπύρωση των κοινωνικών εντάσεων μέσω της αποδόμησης του κοινωνικού κράτους.

Μέσα από τα άρθρα 5, 6, 8, 9, 58, 64-75 καταργείται η συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων (α. 16 Σ.) καθώς και η θεσμική κατοχύρωση της ελευθερίας καθηγητών και φοιτητών. Πιο συγκεκριμένα ιδρύεται η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας, τα μέλη της οποίας ορίζονται από τον εκάστοτε υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Δια Βίου Μάθησης. Ορίζεται επίσης δεκαπενταμελές ή ενδεκαμελές Συμβούλιο στη σύνθεση του οποίου έξι ή τέσσερα μέλη δεν ανήκουν στην πανεπιστημιακή κοινότητα. Τα παραπάνω όργανα συγκεντρώνουν μία τεράστια γκάμα αρμοδιοτήτων και εγκαθιστούν αυξημένο κυβερνητικό έλεγχο. Ο τελευταίος εφαρμόζεται κυρίως μέσω στης Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας, η οποία ορίζεται από τον εκάστοτε υπουργό και δρώντας αυτόνομα αξιολογεί βάσει δικών της κριτηρίων. Τα πορίσματα της προαναφερθείσας Αρχής δίνουν στο κράτος τη δυνατότητα να μειώνει τη χρηματοδότηση σε προγράμματα σπουδών και να σταματά την εισαγωγή νέων φοιτητών σ’ αυτά. Οι φοιτητές των προγραμμάτων αυτών θα μεταφέρονται σε άλλα πιστοποιημένα προγράμματα σπουδών ή ιδρύματα και θα ρυθμίζονται τα σχετικά θέματα (α. 71 παρ. 5). Η τελευταία αναφορά μπορεί να σημαίνει και το οριστικό κλείσιμο ορισμένων σχολών. Ακόμη ιδρύεται ένα Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, δηλαδή μία ανώνυμη εταιρεία υπό τον έλεγχο του Α.Ε.Ι. αλλά πλήρως υπαγόμενο στις νομικές διατάξεις που αφορούν στις ιδιωτικές επιχειρήσεις με μοναδικό σκοπό την άνευ όρων αύξηση των εσόδων. Το ν.π.ι.δ. είναι αρμόδιο για τη χρηματοδότηση της σχολής, η οποία μπορεί να έχει οποιαδήποτε μορφή συμπεριλαμβανομένων δανείων (α.58 παρ.4α.).  Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα εγκαθίσταται ακόμη, πέραν του κυβερνητικού, και ένας οικονομικός έλεγχος από την αγορά αφού πρώτον, μέσα από το συμβούλιο και δεύτερον μέσα από την μη επαρκή κρατική χρηματοδότηση και την συνακόλουθη ανάγκη των ιδρυμάτων για εξωτερική χρηματοδότηση, ιδιωτικοί οικονομικοί δρώντες αποκτούν λόγο για τα εσωτερικά ζητήματα των πανεπιστημίων.

Στα άρθρα 30, 58 και 7 ορίζονται οι διατάξεις που σχετίζονται με τους «κύκλους σπουδών» και τη σύνδεση αυτών με τις ανάγκες της αγοράς. Συγκεκριμένα δημιουργούνται τρεις κύκλοι σπουδών κι ένας άτυπος τέταρτος. Οι τρείς κύκλοι είναι προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Ο τέταρτος οργανώνεται κατ’ επιλογήν του Α.Ε.Ι., έχει μέγιστη διάρκεια δύο έτη και ονομάζεται πρόγραμμα «δια βίου μάθησης» και «επαγγελματικής κατάρτισης». Τα προγράμματα αυτά αποτελούν προγράμματα επαγγελματικής ενημέρωσης χωρίς συγκροτημένη ακαδημαϊκή γνώση και με καταβολή διδάκτρων. Η άλλοτε ελληνική δημόσια και δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση δίνει τη θέση της σε ένα εμπορευματοποιημένο σύστημα καθώς υπάρχουν δίδακτρα στα προγράμματα κατάρτισης. Ακόμη μέσα από τους κύκλους σπουδών το προπτυχιακό απαξιώνεται.  Η εφαρμογή του συστήματος των πιστωτικών μονάδων (180 πιστωτικές μονάδες συνεπάγονται «τίτλο σπουδών» και το κάθε έτος αποδίδει 60 πιστωτικές μονάδες) μετατρέπει το προπτυχιακό σε τριετές πρόγραμμα σπουδών, καταργεί το πτυχίο και ιδρύει τον τίτλο σπουδών. Οι ρυθμίσεις αυτές καθιστούν το ήδη επί πληρωμή μεταπτυχιακό πρόγραμμα  απολύτως απαραίτητο. Μέσα από την ένταξη του πανεπιστημίου στο σύστημα της αγοράς διαμορφώνεται μία προβληματική κατάσταση για τις κοινωνικές επιστήμες, κλάδοι των οποίων δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες της, είτε αντικειμενικά (λόγω μη άμεσης χρησιμότητας) είτε υποκειμενικά (καθώς δεν είναι πάντα ο ρόλος των κοινωνικών επιστημών να ευθυγραμμίζονται με τις ιδεολογικές επιταγές της αγοράς).

Καταλήγοντας, ο νόμος αυτός δεν εστιάζει σε ένα πανεπιστήμιο ως δημοκρατική οντότητα, πράγμα που έκανε ο νόμος πλαίσιο του 1982, αλλά επιβάλλει μία αυταρχική εσωτερική δομή, μειώνει την ακαδημαϊκότητα και η μόνη «κοινωνία» στην οποία λογοδοτεί είναι η κοινωνία ως «αγορά». Για το τμήμα μας, ο νόμος αυτός δεν έχει καμία χρησιμότητα γιατί δεν συντελεί στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, υποβαθμίζει το αντικείμενό του, με το να θέτει τα κριτήρια του οικονομικού φιλελευθερισμού κυρίαρχα στην αξιολόγησή του και διασπά τον συγκροτημένο επιστημονικό χαρακτήρα του μέσω της εισαγωγής πιστωτικών μονάδων και της κατάτμησης του γνωστικού αντικειμένου.

ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ

Θεωρούμε υποχρέωση και ευθύνη του κάθε φοιτητή κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών να εμποδίσει την εφαρμογή αυτού του νόμου. Ακόμη και στην περίπτωση που ο νόμος εφαρμοστεί δεν πρέπει επουδενί να μακροημερεύσει.

Στο τμήμα μας με το νόμο αυτό πραγματώνεται μία αντίφαση. Ένα γνωσιακό αντικείμενο, στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται η σύγκρουση και η αντιπαράθεση απόψεων, προαίρεση για τις οποίες είναι η ουσιαστική δημοκρατική λειτουργία των πανεπιστημιακών δομών, γίνεται μονοδιάστατο και εγκλωβίζεται στον αυταρχισμό και το δεσποτισμό. Αυτό προκύπτει από την de facto επιβολή του αναχρονιστικού θεσμού της «έδρας» και της «μίας αλήθειας» ανά γνωστικό αντικείμενο και καθιστώντας τους από φοιτητές πολιτικών επιστημών σε σπουδαστές ιερατικών σχολών.

Όπως ξαναειπώθηκε ο νόμος αυτός είναι στοιχείο μίας γενικότερης πολιτικής αποσάρθρωσης των κοινωνικών παροχών και ως εκ τούτου η απάντηση σε αυτόν οφείλει να είναι πολιτική. Για εμάς κάθε προσπάθεια μεθοδολογικού εκλεκτικισμού σε ψηφισμένο νόμο είναι ανούσια. Θεωρούμε ότι η απάντηση σε αυτή την πολιτική πρέπει να είναι ενωτική, δυναμική, μαζική και να στηρίζεται σε μακροπρόθεσμα συλλογικά πολιτικά και όχι σε βραχυπρόθεσμα ατομικιστικά ωφελιμιστικά κριτήρια.
Προϋπόθεση για την υπεράσπιση του δημοκρατικού πανεπιστημίου, με όποιες παθογένειες αυτό έχει, απέναντι στον αναχρονιστικό μετασχηματισμό του, είναι η οικειοποίηση του χώρου του από τους φοιτητές. Η οικειοποίηση αυτή, μέσα από την κατάληψη του χώρου του, είναι αναγκαία για να μην εφαρμοστεί ο νόμος, καθώς το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του τον ενεργοποιεί άμεσα με το άνοιγμα των σχολών.

Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η κατάληψη ως μέσο πίεσης δεν λειτουργεί αντιπαραθετικά με την εκδήλωση άλλων μέσων πολιτικής δραστηριοποίησης. Τουναντίον μπορεί να διαμορφώσει το πλαίσιο για την εκδήλωση αυτών μέσα από τη μαζικοποίηση της συμμετοχής στις διαδικασίες της. Θεωρούμε χρέος του κάθε φοιτητή τη συμμετοχή του στις συλλογικές διαδικασίες της κατάληψης και του συλλόγου του, όποια κι αν είναι η άποψή του.

Ο νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί παράγωγο δεδομένων συσχετισμών. Το ελληνικό κράτος, ως αποτέλεσμα μίας ιστορικής συγκυρίας κατά την οποία κυριαρχεί η ιδεολογική ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού, έχει μετασχηματιστεί σε ένα κατασταλτικό για τις κοινωνικές διεκδικήσεις και υποταγμένο στις επιταγές της αγοράς θεσμό. Οι δυνάμεις, που στηρίζουν την εμπορευματοποίηση και την αυταρχικοποίηση του ελληνικού πανεπιστημίου, πρέπει να αντιμετωπιστούν δυναμικά.

Εμείς, από τη δική μας σκοπιά, όντας ενεργά μέλη του Συλλόγου Φοιτητών Πολιτικού και του Φοιτητικού Κινήματος καλούμε σε:




·       Συσπείρωση όσων είναι αντίθετοι στην εφαρμογή του νόμου
·       Υποστήριξη του πλαισίου του Συντονιστικού Κατάληψης Πολιτικού, όχι με κριτήριο την ίδια την κατάληψη αλλά με κριτήριο την αντιπαράθεση στο νόμο
·       Ενίσχυση και μαζικοποίηση του συντονιστικού και των διαδικασιών της κατάληψης (
·       Ενίσχυση του λειτουργικού χαρακτήρα της κατάληψης με λήψη πρωτοβουλιών από τους φοιτητές του συλλόγου. Πολλαπλασιασμός των πολιτικών εκδηλώσεων όπως αυτών που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και πραγματοποίηση νέων καθώς και τη δημιουργία νέων διαδικασιών (ομάδες πολιτικού διαλόγου, ομάδες εργασίας κ.α.)
·       Διευθέτηση, από τον ήδη ενημερωμένο πρόεδρο του τμήματος, της διενέργειας της εξεταστικής για τους επί πτυχίω φοιτητές.




ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ